تبادل لینک هوشمند سی‌وسه‌پل یکی از آثار تاریخی استان اصفهان است که بسیاری از ما این شهر زیبا را با این پل تاریخی‌اش می‌شناسیم. اگرچه امروز با خشک شدن آب زاینده‌رود، سی‌وسه‌پل هم دیگر حال و هوای گذشته را ندارد، ولی این پل همچنان به‌عنوان یکی از نمادهای شهر اصفهان شناخته می‌شود. سی سه پل یا پل الله‌وردی خان در عصر صفوی به دست الله‌وردی خان اوندیلادزه روی زاینده رو ساخته شد. این پل ۳۳ دهانه، ۲۹۵ متر طول و ۱۴ متر عرض دارد و منعکس شدن تصویر پل در آب زیبایی آن را دوچندان می‌کند.
در این مطلب به سراغ حقایق جالب در رابطه با سی‌وسه‌پل رفته‌ایم. با ما همراه باشید تا این پل تاریخی و زیبا را بهتر بشناسید.
۱. ایده اولیه ساخت سی‌وسه‌پل به سال ۱۰۰۸ هجری قمری در دوازدهمین سال سلطنت شاه‌عباس یکم بازمی‌گردد. این پل در سال ۱۰۱۱ هجری قمری زیر نظر الله‌وردی خان تکمیل شد.
۲. معمار سی‌وسه‌پل، استاد حسین بنا اصفهانی بود که پسر او شاهکارهایی مثل مسجد شیخ لطف‌الله را ساخته است. اصفهانی برای ساخت این پل ایده ساخت پل عریض را مطرح کرد، این ایده تا قبل از او مطرح نشده بود.
۳. برای ساخت سی‌وسه‌پل از مصالحی مانند سنگ، آجر، ملات ساروج و گچ استفاده‌شده است. بر اساس نظر کارشناسان زمین‌شناسی و میراث فرهنگی، پایه و فونداسیون این پل به‌گونه‌ای ساخته‌شده که رطوبت، دوام و استحکام آن را افزایش می‌دهد و به همین دلیل است که در درازمدت هم آب به آن آسیبی نزده است.
۴. سی و سه پل علاوه بر زیبایی مسحور کننده‌اش، به عنوان طولانی‌ترین پل روی زاینده‌رود شناخته می‌شود.
۵. الله‌وردی خان اوندیلادزه، سردار مشهور عباسی بود که عده‌ای بر این باور هستند که او تباری گرجی داشت.
۶. نظریه‌های زیادی در رابطه با معماری خاص سی‌وسه‌پل وجود دارد که یکی از آن‌ها به ارتباط میان تبار گرجی الله‌وردی خان و ۳۳ دهانه پل دارد. الفبای گرجی ۳۳ حرف دارد و الله‌وردی خان هم از تبار گرجی بود و به همین دلیل این پل را با ۳۳ دهانه ساخت.
۷. عده‌ای این نظریه را کاملا رد کرده‌اند، چون سی‌وسه‌پل ابتدا ۴۰ دهانه داشت.
۸. برخی از کارشناسان بر این باور هستند که عدد ۳۳ مربوط به آناهیتا الهه آب است و این پل درواقع نمادی از آناهیتا الهه آب بوده است.
۹. در دوران حکومت شاه‌عباس، پلان اصلی شهر اصفهان، چهارباغ بود که از دو محور عمود به هم‌شکل می‌گرفت. سی‌وسه‌پل در امتداد یکی از این محورهای اصلی قرار داشت تا چهارباغ عباسی را به چهارباغ بالا، باغ هزارجریب، عباس‌آباد و محله جلفا متصل کند.
۱۰. همان‌طور که اشاره کردیم، در دوران حکومت شاه‌عباس سی‌وسه‌پل ۴۰ دهانه داشت و به‌مرور زمان با کشت درختان و انحراف آب بعضی از دهانه‌ها متروک شد. در سال ۱۳۳۰ مصطفی خان مستوفی «شهردار اصفهان»، زمین‌های اطراف پل را آزاد کرد و بعد از باز کردن مجرای عبور آب، دیواری سنگی در سمت شمال پل ساخت که هنوز هم بقایای آن دیده می‌شود.
۱۱. سی‌وسه‌پل در طول سال‌ها با نام‌های مختلفی خوانده‌شده است که ازجمله آن‌ها می‌توانیم به پل شاه‌عباسی، پل الله‌وردی خان، پل جلفا، پل چهل چشمه و پل سی‌وسه چشمه اشاره کنیم.
۱۲. در گذشته مراسم‌های مختلفی ازجمله جشن آبپاشان و خاج‌شویان ارامنه در سی‌وسه‌پل برگزار می‌شد.
۱۳. خاج‌شویان نام یکی از جشن‌های مسیحی است که به مناسبت غسل‌تعمید حضرت مسیح برگزار می‌شود. پیروان دین مسیح با اعتقاد بر اینکه که آب در این روز مقدس شده به درون آب‌های جاری می‌روند و در آن‌ها شنا می‌کنند.
۱۴. ارمنیان ایران در زمان صفویان، این مراسم را در روز سیزدهم ماه ژانویه (۲۴ دی) در کنار سی‌وسه‌پل اصفهان برگزار می‌کردند. در آن دوره ارامنه حق داشتند تا به میدانى که در ابتدای پل بود، بیایند و به تبادل کالا با اصفهانی‌ها بپردازند؛ اما اجازه عبور از پل را نداشتند.
سی‌وسه‌پل در جشن آبریزگان و آبپاشان محل اجتماع شاه و بزرگان و شعرا و رجال و سایر مردم بوده است. در دوره صفویه، مراسم جشن آبریزان یا آبپاشان ارامنه در کنار این پل صورت می‌گرفت. در این جشن که در ۱۳ تیرماه هرسال برگزار می‌شد، مردم با پاشیدن آب و گلاب روی یکدیگر در این مراسم شرکت می‌کرده‌اند.
۱۵. در عصر صفوی، نوروز ۷ شبانه‌روز در کنار سی‌وسه‌پل جشن گرفته می‌شد. در این ایام سی‌وسه‌پل را چراغانی می‌کردند و بعضی‌اوقات شاه‌عباس دستور گل‌ریزان این پل را می‌داد.
۱۶. جهانگردان زیادی سی‌وسه‌پل را شاهکاری در معماری ایران می‌دانند؛ ازجمله آن‌ها می‌توانیم به نظر پرسی سایکس اشاره کنیم که سی‌وسه‌پل را یکی از پل‌های درجه اول جهان خوانده است.
۱۷. پیترو دلاواله سی‌وسه‌پل را چنین توصیف می‌کند:
روی این رودخانه پلی وجود دارد که تماما از آجر ساخته‌شده و عرض آن از تمام پل‌های رم بیشتر است و طول آن حداقل سه الی چهار برابر آن پل‌ها است. معماری این پل به طرز عجیبی انجام‌گرفته و دو طرف آن طاق‌نماهایی وجود دارد که مردم از زیر و بالای آن عبور می‌کنند. آنچه بیشتر نظر ایشان را جلب می‌کند، راهروهای پل است که تقریبا هم‌سطح قرار گرفته و زمزمه‌ی آب در طبقه‌ی زیرین پل به‌خصوص در تابستان‌های گرم بسیار خوش‌آیند است.
۱۸. در دو طرف پل طاق‌نماهای سرپوشیده‌ای به چشم می‌خورد که از یک طرف به رودخانه و از طرفی دیگر به میان پل مشرف هستند و باعث شده‌اند تا معبر باریک مسقفی در دو سوی پل ایجاد شود. پیاده‌رو پل دارای ۹۹ طاقچه دارد که در آن‌ها تابلوهای نقاشی بوده و امروزه اثری از آن‌ها دیده نمی‌شود.
۱۹. در جلوی سی‌وسه‌پل مجسمه رضاشاه بر روى ستونى به ارتفاع ۵ متر وجود داشته که بر اسبی سوار بوده است؛ اما امروز اثری از آن مجسمه نیست.
۲۰. سی‌وسه‌پل در تاریخ ۱۵ دی سال ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۱۰ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.
۲۱. حفر تونل مترو در ۴۰ متری سی‌وسه‌پل باعث شده تا زمین این اثر تاریخی نشست کند و این میراث باشکوه درخطر نابودی قرار بگیرد. خشک شدن آب زاینده‌رود و عوامل محیطی دیگر باعث شده تا این اثر تاریخی بیش از پیش در معرض خطر باشد.
.: Weblog Themes By Pichak :.